تحلیل محتوایی رنگ طلایی در نگارگری سنتی و نمود آن در نقاشی نوگرای ایران- پروژه عملی: انسان نورانی

رنگ طلایی، رنگی درخشان و استثنایی است که فی نفسه دارای جذابیت و کشش ذاتی می باشد، اما این رنگ علاوه بر زیبایی در میان اقوام بشر همواره نماد و رمزی هستی شناسانه را به همراه داشته است. این پژوهش با این فرض انجام گردیده است که استفاده از رنگ طلایی در نگاره های سنتی ایران علاوه بر جنبه تزئین و زیبایی، در مکان هایی مشخص به صورت عامدانه و بر اساس یک بینش و تفکر به منظور معناسازی در اثر به کار رفته است. این سنت تا دوره های تاریخی بعدی نیز پیگیری شده است، اما حضور این رنگ در آثار گروهی از نقاشان معاصر ایران به تأسی از نگاره های سنتی به هدف هویت گرایی ایرانی و در آثار برخی با دیدگاه معنایی به کار گرفته شده است. برای نگارش این پژوهش از روشهای توصیفی و تحلیلی بهره گرفته و مواد و اطلاعات لازم آن را منابع کتابخانه ای مکتوب و اسناد موجود، مصاحبه و عکسبرداری از آثار هنری تشکیل داده است. پیکره اصلی پژوهش شامل دو فصل می باشد. در فصل اول تاریخچه ای از رنگ در نگارگری ایران آورده سپس نگارگری را از دیدگاه نگارگر اسلامی با توجه به آیات قرآن کریم و مفسرین اسلامی بررسی نموده و بعد از آن با توجه به اینکه محتوای نگارگری ایرانی با سمبل به ظهور می رسد، در زمینه رمز و سمبل مطالبی ارائه شده است. سپس به تحلیل آثار و معنا و مفهوم رنگ طلایی و جایگاه آن در نگاره پرداخته شده است. در فصل دوم این پژوهش آفت های معنا در نگارگری مورد بررسی قرار گرفته و جنبش های معاصر بعد از انقلاب مشروطه را معرفی نموده است و با تحلیل آثار و گفتگو با هنرمندان به دیدگاه مبتنی بر استفاده از رنگ طلایی در آثار معاصر پرداخته شده است. نتیجه حاصله از این عملکرد پرده از عقاید و اندیشه های مستور در نگاره های سنتی ایران در باب رنگ طلایی و نوع دیدگاه به کارگیری این رنگ در هنر معاصر ایران برداشته است و نشان می دهد نگارگران سنتی علاوه بر تزئین گری، رنگ طلایی را با جهان بینی دینی خود در آثارشان به کار می بستند و استفاده از این رنگ در آثار هنرمندان معاصر با سه رویکرد مواجه است: 1- نگاهی به سنت دارد و از خاطره قومی و آرکی تایپ الگو گرفته است و با زبانی امروزی بیان می شود. 2- از غریزه و ناخودآگاه سر برآورده و بنا به ترکیب رنگی اثر استفاده شده است. 3- نگاهی فرا منطقه ای دارد و فلسفه خود را از فرهنگی دیگر ولی با بیان هویت ملی ابراز می کند.